strona 2/4
Jeśli jednak wybraliśmy podążanie za szosą, na wysokości drugiego zakrętu, nad potokiem, przez który prowadzi droga, zobaczymy kolejną, tym razem murowaną kapliczkę. Tuż za nią szosa, zakręcając jak wspomniałem w prawo, wyrwie ostro w górę, tu prowadząc wśród wysokich świerków. Pokonawszy krótkie, choć dość intensywne podejście, docieramy do bramki ograniczającej dostęp do rzeczowej szosy. Tuż za nią zobaczymy kilkumetrowy nasyp, biegnie nim widziana w drodze z Jaworzynki – Trzycatek do Trójstyku, droga ekspresowa D3. Na wprost szlabanu, u podnóża skarpy, natrafimy na słowacką tablicę informacyjną. Wzdłuż nasypu – oraz linii drogi prowadzi wąska asfaltowa szosa. Tu uwaga! W miejscu tym zakręcamy w lewo, kierując się za szosą w stronę punktu widokowego pierwszego punktu widokowego Čierne na-Valach. Informacja o tym widnieje również na rzeczowej tablicy, choć trudno ją wypatrzeć na pierwszy rzut oka. Jeśli bowiem zakręcilibyśmy w prawo szlak doprowadziłby nas do stacji kolejowej Čierne pri Čadci zastávka.
Jeśli wybierzemy skrót, pozwalając ominąć dłuższe podejście szosą, czeka nas kilkuminutowy marsz pod górę wśród wpierw młodników, potem lasu mieszanego, pokonawszy podejście dotrzemy do granicy szosy, tu zakręcamy w lewo (zdjęcie po lewej) podążając już dalej za niebieskimi znakami – po prawej widok wstecz, już z szosy, na wylot ścieżki która pozowali nam skrócić rzeczowy odcinek.
Pragnę również uczulić, aby od chwili opuszczenia Trójstyku, aktywować GPS w swoim smartfonie, na bieżąco weryfikując nasze położenie. Najlepiej w tym celu posiadać zainstalowaną jedną z aplikacji obsługujących mapy turystyczne. Jedną z nich jest Mapa Turystyczna, inną KaMap. Nie jest to jednak obligatoryjny wybór, podobnych aplikacji jest wiele, w ostateczności również mapy Google będą pomocne, choć w tym ostatnim przypadku należy się liczyć z brakiem kluczowej dla nas funkcji planowania i nawigacji w terenie górskim. Ponieważ na dalszym etapie wędrówki poruszać będziemy się również nieznakowanymi ścieżkami, GPS będzie tu bardzo pomocny. Pozwoli on nam w razie popełnienia błędu na bieżąco śledzić naszą pozycję i powrócić do właściwego przebiegu marszruty. Raz więc jeszcze uczulam – włączmy GPS i na bieżąco sprawdzajmy naszą pozycję w jednej z wielu dostępnych aplikacji z mapami turystycznymi. Pamiętajmy również o tym że, w sporej części będziemy poruszać się poza granicami Polski, tudzież obszarami przygranicznymi Słowacji, dlatego konieczne jest aktywowanie funkcji roamingu w przeciwnym razie nawigacja będzie utrudniona.
Po lewej widok wstecz na szosę którą podążać będziemy jeśli wybraliśmy ten wariant podejścia, widoczny jest tez nasyp drogi ekspresowej D3, wzdłuż której będziemy przez kilkanaście minut podążać, natomiast po prawej widok na rzeczową drogę D3 już z rejonu punktu widokowego Čierne na-Valach, w dole po prawej widać nitkę szosy którą prowadzi nasza marszruta.
Opuszczając opisane miejsce z tablicą informacyjną, zakręciwszy w lewo, rozpoczynamy, wciąż podążając wzdłuż szosy, kolejne dość intensywne podejście. Szosa trawersuje w tym miejscu masyw szczytu Valy 606 m n.p.m., którym poprowadzono również drogę ekspresową D3. Po kilku minutach zrównamy się z wysokością tej ostatniej, odgrodzonej siatką od wąskiej szosy, którą podążamy. Z chwilą, gdy osiągniemy ten punkt otworzą się przed nami wspaniałe panoramy po prawej na Beskid Żywiecki, po lewej i na wprost na Beskid Śląski, nieco bardziej po prawej i w głębi krajobrazu słowackie pasmo Javorskie (Jaworskie), natomiast w dole zabudowania wsi Čierne.
Na szczycie kulminacji po lewej, dostrzeżemy stosunkowo nową atrakcję – gigantyczną huśtawkę z drzewa. Tuż za nią, za drzewami, również po lewej stronie drogi natrafimy na ławeczkę oraz kolejną tablicę dydaktyczną, będzie to punkt widokowy Čierne na-Valach. W dole, w oddali, w miejscu, gdzie kończy się szosa, przechodząc w drogę gruntową, dostrzeżemy dość dużą, ograniczona z jednej strony drzewami, polanę. Będzie to kolejny punkt widokowy Malé Šance.
Tuż przed punktem widokowym Čierne na-Valach (na zdjęciu po prawej tuż przy krawędzi szosy można dostrzec znajdującą się już w rzeczowym punkcie ławeczkę), natrafimy na stosunkowo nową atrakcję – gigantyczną drewnianą huśtawkę…
Tu pora na kolejne doprecyzowanie, zasadniczo szlak niebieski odbija tu i prowadzi ścieżką, wśród niskich drzew i zarośli, nieopodal krawędzi szosy, co jakiś czas ponownie na nią wyprowadzając. Jak łatwo się domyślić właśnie z tego względu wszyscy podążają szosą, nie ścieżką, o czym dobitnie świadczy jej stan. Z tego też względu i ja do tego zachęcam, nie ma tu sensu pozbawiać się widoków i przedzierać przez zarośla. Trzymamy się więc szosy, która tuż po minięciu ławki zakręci w prawo. Tu ponad linią drzew napawać będziemy się mogli wyjątkowo pięknie i potężnie prezentującego się z tego miejsca masywu Ochodzitej.
Na górze i po lewej na dole – punkt widokowy Čierne na-Valach. Z miejsca tego roztaczają się piękne widoki, w tym na widoczną po prawej na dole Ochodzitą.
Doprecyzowując – zasadniczo niebieski szlak tuż za punktem widokowym Čierne na-Valach odbija ponownie w stronę lasu, prowadząc wśród niskich drzew i zarośli, nieopodal krawędzi szosy, co jakiś czas ponownie na nią wyprowadzając, stan tej ścieżki jasno jednak wskazuje że i sami Słowacy korzystają podczas pokonywania tego odcinka z szosy, do czego sam zachęcam.
Chwilę potem szosa opadając zacznie zakręcać w lewo, prowadząc nas w kierunku wymienionego już punktu widokowego. Tuż przed nim asfalt się kończy, szosa przechodzi w drogę gruntową. Na polanie znajdują się drewniane ławy oraz kolejna tablica informacyjna. Nacieszywszy oczy widokami, mijamy polanę z lewej strony, podążając za drogą gruntową, która zacznie tu opadać przeprowadzając przez niewielki zagajnik. Minąwszy go staniemy na otwartych zboczach masywu Valy 606 m n.p.m. wokół otaczać nas będą piękne rozległe panoramy. Dominującym będzie tu widoczny na wprost masyw Paharok 721 m n.p.m. oraz Szyrokiego Wierchu 702 m n.p.m. Na zboczach tego ostatniego dostrzeżemy rozrzucone zabudowania osiedla Kikula i Zakikula. Nieco po lewej, po raz kolejny pojawi się Ochodzita, natomiast bardziej po lewej wylesiony grzbiet Durajewskiego Gronia 623 m n.p.m., po prawej z kolei szczyty Beskidu Żywieckiego.
zdjęcie na górze po lewej – oglądając się wstecz na punkt widokowy Čierne na-Valach (szczyt masywu Valy 606 m n.p.m.), po prawej na górze widok na polanę i punkt widokowy Malé Šance, poniżej w drodze na ten ostatni – oznakowanie szlaku, gdy ponownie „oficjalnie” prowadzi szosą, możemy znaleźć na słupkach ogrodzenia tuż po prawej stronie drogi.
Punkt widokowy Malé Šance. W miejscu tym na polanie kończy się asfalt, a droga przechodzi w gruntowy trakt. Po prawe na górze – szlak mija Malé Šance z lewej strony, prowadząc w dół w kierunku zagajnika, na dole po lewej i prawej widoki na masyw Valy 606 m n.p.m. oraz poprowadzoną jego zboczami drogę D3 i wstęgę szosy którą tu dotarliśmy, widoczny jest również punt widokowy Čierne na-Valach.
Z pewnością elementem, który trudno przeoczyć w tym pejzażu, który bardzo mocno się w nim akcentuje, jest potężną estakada (tak, to ta sama którą widzieliśmy w drodze na Trójstyk) drogi D3. Estakada nosi nazwę Most Valy – Čierne pri Čadci, jak łatwo się domyślić od nazwy masywu, na którym się wspiera i miejscowości, gdzie się znajduje. Jest to najwyższy most na Słowacji. Jego szczytowy punkt wznosi się ponad dnem doliny aż na 85 metrów, a całkowita długość mostu wynosi 591 metrów, oddano go do użytku w 2017 roku.
…mijając zagajnik, trakt zakręcając w prawo, wyprowadzi nas otwarte zbocza masywu – elementem który trudno przeoczyć w pejzażu będzie potężną estakada (tak, to ta sama którą widzieliśmy w drodze na Trójstyk) autostrady D3. Estakada nosi nazwę Most Valy – Čierne pri Čadci, Jest to najwyższy most na Słowacji. Jego szczytowy punkt wznosi się ponad dnem doliny aż na 85 metrów, a całkowita długość mostu wynosi 591 metrów, oddano go do użytku w 2017 roku. Po lewej w górze zobaczymy rozrzucone po stoku zabudowania, będzie to osiedle Kikula. W tle (zdjęcie trzecie od góry) znów podziwiać będziemy mogli kopulasty masyw Ochodzitej. Na dole po prawej oglądając się wstecz na kulminację punktu widokowego Malé Šance.
Podążając za szlakiem schodzimy zboczem w dół polną drogą, w kierunku widocznej krzyżówki. Tam kończy się odcinek gruntowy, ponownie podążać będziemy asfaltową szosą. Stojąc twarzą zwróceni w kierunku marszu, na wprost masywu Pachoroka i Szerokiego Wierchu, mając po prawej estakadę mostu Valy – Čierne pri Čadci, ruszamy szosą prowadzącą w dół (nie w prawo). Chwilę potem szosa zacznie zakręcać wpierw łagodnie w lewo, a potem ostrzej w prawo. Na wysokości tego ostatniego, po lewej wśród gałęzi świerku, dostrzeżmy słup z tabliczką – będzie to już węzeł szlaków Čierne Čadečka 450 m n.p.m.
zdjęcia od góry: …podążając za szlakiem schodzimy zboczem w dół polną drogą, w kierunku widocznej krzyżówki, tam kończy się droga gruntowa, a my przechodzimy na asfaltową szosę, kierując się w dół (nie w prawo), wkrótce mijając metalową bramę. Chwilę potem szosa zacznie zakręcać wpierw łagodnie w lewo, a potem ostrzej w prawo. Po prawej stronie będziemy mieć imponujący most Valy – Čierne pri Čadci. Szosa opadając zakręci wpierw w lewo, potem w prawo. Na wysokości tego ostatniego zakrętu, po lewej wśród gałęzi świerku, dostrzeżmy słup z tabliczką – będzie to już rejon węzła szlaków Čierne Čadečka 450 m n.p.m. (zdjęcie na dole po prawej), my jednak wciąż trzymamy się słowackiej strony granicy i szosy, podążając za żółtymi znakami w dół (kierunek Čierne Polesie).
W miejscu tym pozostajemy na słowackiej szosie, podążamy wciąż za nią, zakręcając w prawo w dół. Chwilę potem dotrzemy do rozwidlenia. Tu też natrafimy na kolejna tablicę dydaktyczną informującą nas o tym, że dotarliśmy do granic miejscowości Čierne, o historii modernizacji szosy transgranicznej i historii kilka razy już wymienianej, potężnej estakady Most Valy – Čierne pri Čadci, znajdującej się nieopodal. Tu też chwilowo włączamy się w szlak żółty. Zakręcamy w prawo, właśnie w stronę rzeczowej estakady. Po kilku chwilach staniemy dokładnie pod nią, mogąc w pełni podziewać jego potęgę i eleganckie, nie inwazyjne, umocowanie w stokach masywu Valy 606 m n.p.m. i Paharok 721 m n.p.m., w miejscu tym wskazane jest też zachowanie wzmożonej czujności! Szosa wijąc się mija po lewej gospodarstwo rolne, na wysokości którego dostrzeżmy w oddali tablicę graniczną wsi Čierne. My jednak opuszczamy szosę tuż po minięciu podpór estakady. Odbijamy tu w lewo. To właśnie w tym miejscu opuszczamy znakowany trakt, tu też szczególnie przyda się nam nawigacja GPS.
Niedługo po minięciu węzła szlaków Čierne Čadečka 450 m n.p.m. szosa sprowadzi nas do skrzyżowania. Tu zakręcamy w prawo. Po lewej stronie szosy dostrzeżemy kolejną tablicę informacyjną. Zdjęcie trzecie w środkowym rzędzie – widok wstecz z rejonu wymienionej tablicy na opisane skrzyżowanie. Z miejsca tego kierujemy się wprost na imponujące 81 metrowe podpory mostu Most Valy – Čierne pri Čadci…
Ruszamy w górę, trzymając się cały czas estakady, mając ją po lewej stronie. Początkowo marszruta poprowadzi zniszczoną, częściowo asfaltową drogą, wkrótce przechodząca w gruntową. Trakt intensywnie będzie wspinał się zboczami masywu Paharok w otoczeniu rozległych łąk. Po prawej w dole pozostawimy wspomniane już zabudowania rozliczne. Po przejściu około 150 metrów podejścia, trakt złagodnieje trawersując zbocze, zakręci w prawo. Chwilę potem po przebyciu łącznie około 300 metrów, nasz trakt przetnie się z wąską szosą prowadzącą ukośnie w górę masywu. Przekraczamy nitkę szosy idąc w dół za szutrową drogą prowadzącą w kierunku widocznych już zabudowań gospodarczych.
Tuż po minięciu filarów mostu Valy – Čierne pri Čadci, po lewej tronie szosy zobaczymy zabudowania gospodarcze, na wysokości których dostrzeżmy w oddali tablicę graniczną wsi Čierne. My jednak tuż za mostem zakręcamy w lewo, opuszczając szosę i żółty szlak. Ruszamy w górę, trzymając się cały czas estakady, mając ją po lewej stronie. Początkowo marszruta poprowadzi zniszczoną, częściowo asfaltową drogą, wkrótce przechodząca w gruntową. Trakt będzie wspinał się zboczami masywu Paharok. Na dole po lewej widok wstecz na most i masyw Valy 606 m n.p.m., po prawej zabudowania osiedla Zakikula.
W miejscu tym możemy mieć wrażenie, że pakujemy się komuś na podwórze, uspokajam tu że to właściwy kierunek. Po kolejnych 300 metrach trakt zakręci w lewo, mijając pierwszy z budynków, chwilę potem wprowadzi nas pomiędzy ciasną zabudowę gospodarczą. Mijamy kilka domów podążając za opadającą w dół drogą wykładaną betonowymi płytami, przechodzimy przez zagajnik, za którym droga zakręci w prawo, ponownie prowadząc wśród domów, w kierunku mostku na potoku Čierňanka.
Tu pozwolę sobie na małą dygresję. Wchodząc na mostek przystanąłem spoglądając na wówczas dość słaby nurt potoku Čierňanka, co zważając na trwające upały nie dziwiło. To co jednak nie tylko mnie zdziwiło, ale zszokowało kryło się w jego płytkich wodach. Po raz pierwszy od około 40 lat zobaczyłem żywe raki w górskim potoku! Stałem jak zaczarowany, falą powróciły wspomnienia z dzieciństwa. Dziś próżno szukać raków w beskidzkich i podbeskidzkich potokach. Jest to niepodważalne świadectwo wysokiej czystości wód potoku Čierňanka.
Przekroczywszy mostek, wkraczamy na wąską asfaltową szosę. Mijamy kilka kolejnych domów, wkrótce docierając do skrzyżowania. W poprzek prowadzi inna szosa, tuż za nią na nasypie poprowadzono linię kolejową. W miejscu tym zakręcamy w lewo, podążając wzdłuż krawędzi szosy, cały czas mając tory po prawej stronie. Zabudowa będzie znacznie gęstsza, rozlokowana wzdłuż ulicy. Przed nami około 800 metrów marszu, w lewo odchodzić będą drogi dojazdowe do posesji, my cały czas trzymamy się jednak naszej szosy prowadzącej wzdłuż torów, aż do skrzyżowania, gdzie zobaczymy po prawej stronie przejazd pod wiaduktem kolejowym.
Tu opuszczamy szosę, którą podążaliśmy przechodząc tunelem pod torami, po czym zakręcamy w lewo, dochodząc do krawędzi głównej szosy prowadzącej do centrum miejscowości. Przekraczamy ją, wchodząc na trotuar i podążmy w dół w kierunku dworca kolejowego w Skalité. Po kilku minutach w oddali, pomiędzy drzewami zobaczymy budynek kościoła. Po przejściu około pół kilometra, przekroczymy wąską drogę dojazdową do posesji, dołączającą z prawej. To właśnie tu natrafimy na czerwone znaki interesującego nas szlaku – którym od teraz podążać będziemy do naszego głównego celu – szczytu Grúň.
.
opis szlaku: Jaworzynka Trzycatek – Trójstyk granic – Čierne na-Valach – Malé Šance – Skalité – Grúň – Polana – Za Kykulou – Pod Kykulou – Zwardoń / strona 2/4
publikacja: 20.09.2024 / opracowanie i zdjęcia: Sebastian Nikiel
Informacja: autor dołożył wszelkich starań aby przedstawiony opis był możliwie szczegółowy i poprawny, nie ponosi jednak odpowiedzialności za błędy nawigacyjne osób które zdecydują się na pokonanie rzeczowej trasy. Autor nie ponosi również odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikające ze złego przygotowania do przebycia rzeczowej trasy, złych warunków pogodowych, oraz zmian w przebiegu ścieżek i szlaków czy ich dostępności, jak i ewentualnych szkód powstałych podczas jej pokonywania. Decyzja o przejściu opisanej trasy jest decyzją indywidualną, która powinna być oparta o analizę własnych umiejętności i kondycji fizycznej.
Informacje prawne: cytaty i informacje o opisywanych obiektach, lub miejscach, wykorzystano w opracowaniu zgodnie z art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jako ograniczenie majątkowych praw autorskich na rzecz dozwolonego użytku, zgodnie z nowelizacją rzeczowej ustawy z 2015 roku, wyłącznie w celu prezentacji i szerszego omówienia poruszanych wątków, pozostających w związku z jego głównym tematem.
Prawa autorskie – można wykorzystywać nieodpłatnie wyłącznie w zastosowaniach niekomercyjnych, oraz z uznaniem i zachowaniem autorstwa, zgodnie z licencją Creative Common 3.0 – www.creativecommons.org / Copyright – can be obtained in a non-commercial manner and with the recognition and behavior made, in accordance with the license under the Creative Common 3.0 license – www.creativecommons.org