Namioty

Sebastian77

artykuł: „Namioty ich typy, zalety i wady…” / data aktualizacji: 14.07.2017

Na przestrzeni ostatnich 10 lat dostępny w Polsce sprzęt górski przeszedł prawdziwą rewolucję. Dostępne stały się rzeczy, które wcześniej nasi wspinacze mogli oglądać jedynie na zagranicznych wyprawach, a które dla przeciętnego górołaza pozostawały albo w ogóle nie znane, lub wyłącznie w sferze marzeń. Dotyczy to całego sprzętu górskiego, w tym tego o którym będzie niniejszym artykuł – namiotów.

Któż z nas nie pamięta dawnych namiotów rodem z PRL-u marki „Polsport” z aluminiowymi rurami, płachtami ciężkich, nasączanych gumą tkanin, ledwo mieszczących się w sporych torbach, które w przypadku namiotów trójek trzeba było taszczyć we dwóch… na szczęście dla naszych pleców namioty tego typu praktycznie już zniknęły z pejzażu gór. Zastąpiły je nowoczesne, lekkie namioty, wykonane z odpornych mechanicznie materiałów. I o tych ostatnich rzecz właśnie będzie. W artykule tym znajdziecie garść informacji opisujących rodzaje konstrukcji nośnych, poczynając od dawnych po współczesne namioty, ich budowę, kształty, oraz płynące z tych rozwiązań zalety i wady.

Systematyka artykułu:

  • Część I / Typy konstrukcji nośnych namiotów:
    • Typ I – spoglądając wstecz…
    • Typ II – igloo…
    • Typ III – tunel…
    • Typ IV – hybryda…
    • Typ V – strzepnij i złóż…
    • Typ VI – domek dla samotnika…
  • Część II / Z tropikiem czy bez…
    • Typ „a”
    • Typ „b”
  • Część III / stelaż zewnętrzny czy wewnętrzny…
  • Część IV / Materiały i wodoodporność…
  • Część V / Dodatkowe funkcje, bajery…
  • Część VI / By służył jak najdłużej…
  • Tytułem słowa na zakończenie…

.Część I / Typy konstrukcji nośnych namiotów.

Typ I – spoglądając wstecz…

Do najstarszych, wspomnianych na wstępnie typów namiotów, należą modele posiadające stelaż nośny wykonany z ciężkich aluminiowych, bądź nawet stalowych rurek. Namioty te o charakterystycznym dwu spadowym dachu (rzadko w przypadku dużych rodzinnych namiotów czterospadowe), miały stelaże które do pewnego utrzymania się w pionie wymagały stosowania licznych i starannie napiętych odciągów. Ten właśnie wymóg znacznie determinował teren w którym, mógł on zostać rozbity. Namioty tego typy praktycznie nie posiadały żadnych zalet, ich rozkładanie bywało koszmarne, czasochłonne, a ich waga spora, co gorsza były one wyjątkowo wrażliwe na powiewy wiatru, częstokroć mu ulegając i w końcowym efekcie lądując na głowach użytkowników.

Pierwsze konstrukcje posiadały stelaż zbudowany z jednego głównego pionowego pałąku, na którym, wraz z dodatkowymi, trójkątnie rozstawionymi masztami pionowymi zasadniczo spoczywał dach (namiot). W późniejszych modelach próbowano poprawić stabilność takich rozwiązań, poprzez dodanie kolejnego pałąku pionowego, biegnącego w osi trójkąta. Poprawiło to co prawda nieco stabilność, lecz równocześnie zaowocowało masztem w przejściu, oraz dodatkową i tak przecież już sporą wagą.

Namioty tego typu pomimo że zniknęły z rynku, sama ich idea techniczna częściowo przetrwała do dnia dzisiejszego, w postaci małych, ultralekkich, jedno osobowych namiotów – płacht, gdzie stosuje się czasem pałąki ustawione w trójkąt, bądź trapez, z pojedynczą, lub podwójną kalenicą. Są to jednak pałąki wykonane już z nowoczesnych, lekkich materiałów.

zalety:

  • brak

wady:

  • duża waga
  • niestabilność
  • konieczność stosowania starannie napiętych odciągów
  • duża wrażliwość na wiatr
  • niska wodoodporność
  • słaba paro przepuszczalność

Wspomnienie przeszłości… dawne namioty turystyczne i kempingowe

Współcześnie – budowa i materiały

Współcześni następcy tego typu namiotów to konstrukcje o najczęściej stelażach samonośnych, w których zminimalizowano znaczenie odciągów, czyniąc namiot znacznie mniej wrażliwym na działanie wiatru, oraz sił wynikających z opadów śniegu, czy deszczu. Wśród materiałów stosowanych do wykonania stelaży nośnych królują dwa: włókno szklane, oraz duraluminium. Oba są równie lekkie, jednak te pierwsze (włókno szklane) ma o wiele mniejszą wytrzymałość mechaniczną od duraluminium, jest ono jednak o wiele tańsze, co sprawia że w klasie namiotów turystycznych, przewidzianych dla zwykłej, nie wymagającej turystyki, są one najczęściej spotykanymi. Stelaże wykonane z duraluminium spotykamy najczęściej w zaawansowanych i drogich namiotach wyprawowych, oraz przewidzianych od podstaw dla ekstremalnych zastosowań.

Sama konstrukcja pałąków stelaży, jest najczęściej taka sama, składają się one z krótkich segmentów, połączonych wewnątrz elastyczną linką, dzięki czemu można je błyskawicznie składać i rozkładać, linka odpowiada również za utrzymanie pałąku w całości. W niektórych drogich modelach namiotów spotyka się prócz linki wewnątrz pałąka dodatkowy zatrzask na każdym z segmentów, co dodatkowo je wzmacnia i czyni mniej awaryjnymi.

Typ II – igloo…

Wśród współczesnych namiotów królują dwa główne typy stelaży, oraz ich pochodne. Pierwszym, najpopularniejszym ze względu na zazwyczaj niższa cenę są namioty o stelażu składającym się z dwóch skrzyżowanych, wygiętych, masztów, tworzących charakterystyczne „iglo”. Jest to typ konstrukcji samo nośnej, umożliwiającej błyskawiczne rozłożenie namiotu w większości warunków pogodowych, oraz co ważne w większości miejsc (w odróżnieniu od namiotów opartych na masztach wymagających odciągów dla pewnego spionowania i napięcia płachty namiotu). Takie konstrukcje charakteryzują się lekkością, oraz stosunkowo dużą wysokością pionową, co znacznie poprawia komfort korzystania z nich. Jednak również ta cecha, jak i sam kształt i typ stelaża czyni je nieco bardziej wrażliwymi na wzdłużne podmuchy wiatru. Do wad takiego rozwiązania należy również zaliczyć brak zintegrowanego z podłogą przedsionka.

zalety:

  • względnie duża wysokość pionowa
  • stabilność
  • samo nośność
  • szybki montaż i demontaż
  • niska waga
  • dobra odporność na nacisk poziomy
  • możliwość rozbicia w każdym terenie

wady:

  • względna wrażliwość na boczne i wzdłużne podmuchy wiatru
  • brak przedsionku

Przykłady namiotów o typowej budowie „igloo”, tu od lewej: Quechua model T2 / Coleman model Crestline

Typ III – tunel…

Drugim, najczęściej spotykanym w profesjonalnych namiotach wysokogórskich, oraz wyprawowych, typem konstrukcji stelaża jest typ „tunelowy”. Są to stelaże podobnie jak w przypadku konstrukcji typu „iglo” oparte na elastycznych masztach, które również podobnie do nich tworzą po złożeniu i połączeniu z pokryciem namiotu konstrukcję samonośna, jednak w odróżnieniu od wcześniejszego typu pałąki ustawiane są w jednej linii za sobą tworząc charakterystyczny tunel. Namioty takie są zazwyczaj o wiele odporniejsze na boczne i wzdłużne podmuchy nawet silnego wiatru, oraz mają lepszą nośność dla obciążenia pionowego. Te właśnie cechy determinują ich zastosowanie. Stabilność tą okupiono jednak znacznie mniejszą wysokością pionową, co może wpływać negatywnie na komfort użytkowania.

zalety:

  • wysoka odporność na boczne i wzdłużne podmuchy wiatru
  • wysoka odporność na nacisk pionowy
  • stabilność
  • samo nośność
  • szybki montaż i demontaż
  • niska waga
  • możliwość rozbicia w każdym terenie

wady:

  • mała wysokość pionowa wpływająca na komfort użytkowania

Przykłady namiotów o typie konstrukcji przypominającej „tunel” składającej się z szeregu wygiętych pałąków o różnej wysokości

Typ IV – hybryda…

Trzeci typ konstrukcji, prężnie rozwijany w ostatnich latach, szczególnie dla wymagających zastosowań, łączy w sobie zalety obu wcześniejszych – czyli typu „iglo” i „tunel”. Są to konstrukcje oparte jak wymienione wcześniej na elastycznych pałąkach, będące ich hybrydą. Stelaże takie mają zazwyczaj część mieszkalną opartą na typie „igloo” zbudowaną z dwóch skrzyżowanych pałąków, oraz dodatkowy pałąk w kształcie „tunelu”, przedłużający namiot o przedsionek.

Rozwinięciem tego pomysłu są namioty o złożonej bryle zbudowane z dwóch głównych pałąków nośnych jak w typie igloo, oraz rozbudowane o kolejne ułożone tunelowe pałąki, co znacznie zwiększa ich powierzchnię.

Połączenie tych dwóch typów konstrukcji łączy w sobie zalety dwóch wymienionych, oraz wzajemnie wyklucza ich wady. Są to jednak namioty o specjalnych zastosowaniach, przygotowane do ekstremalnych wyzwań, stąd raczej rzadko spotykane na szlakach na co dzień.

zalety:

  • duża wysokość pionowa części sypialnej
  • przedsionek
  • wysoka odporność na boczne i wzdłużne podmuchy wiatru
  • wysoka odporność na nacisk pionowy
  • stabilność
  • samo nośność
  • szybki montaż i demontaż
  • możliwość rozbicia w każdym terenie
  • wysoka odporność determinującą zastosowania w ekstremalnych warunkach

wady:

  • nieco większa waga

zdjęcia od lewej: Przykład wysoce specjalistycznego namiotu wyprawowego firmy Marabut, model Axum, o hybrydowej budowie stelaża, gdzie występują zarówno pałki charakterystyczne dla formy „igloo”, jak i dla namiotów o kształcie „tunelu”, takie połączenie zazwyczaj poprawia komfort korzystania z namiotu (wyższa sypialnia), oraz udostępnia dodatkową powierzchnię w postaci w pełni zintegrowanych przedsionków. / Konstrukcje hybrydowe ze względu na swoje świetne właściwości, w tym wysoką odporność na wiatr, oraz nacisk pionowy, królują wśród zaawansowanych namiotów wyprawowych

Typ V – strzepnij i złóż…

Istnieje jeszcze jeden dodatkowy typ, będący rozwinięciem wcześniejszy, są to w pełni samonośne konstrukcje samo rozkładające. Rozwiązania te pojawiły się w ciągu kilku ostatnich lat, są jednak przewidziane przede wszystkim do zastosowań kempingowych, rzadziej zastosowań outdoorowych.

Wynika to z ich wielkości po złożeniu. Pomimo niezaprzeczalnych zalet, jak błyskawicznie szybkie i banalne składanie i rozkładanie, stabilność, po złożeniu tworzą dość duże koło które nijak nie mieści się w plecakach, a przytroczone do niego wygląda mniej więcej tak jakbyśmy sobie na wyprawę w góry zabrali… samochodowe koło zapasowe. I to wyłącznie w odniesieniu do namiotów 1 i 2 osobowych, gdyż w przypadku większych namiotów, już 3 i 4 osobowych mamy do czynienia z kołem do ciężarówki…

Jedną z firm posiadających je w swojej ofercie jest marka Quechua i choć promuje je ona również jako namioty górskie są one spotykane raczej sporadycznie na szlakach ze względu na wspomniana nieporęczność po złożeniu. Namioty takie posiadają zazwyczaj formę przypominającą wyglądem typ tunelowy, jest to jednak wyłącznie wrażenie, gdyż są to stelaże jedno pałąkowe (w przypadku namiotów 1 i 2 osobowych), zbudowane na zamkniętym kole, oparte na elastyczności samego tworzywa. Stelaże tego typu są wykonywane wyłącznie z włókna szklanego. Modele takie są wyłącznie jedno powłokowe, nie posiadają tropiku, co oznaczą że maja o wiele mniejszą odporność na opady od konstrukcji klasycznych, wyposażonych w tropik.

Wariantem tego rozwiązanie jest zastosowanie dwóch skrzyżowanych kół (pałąków) w przypadku większych namiotów (3, 4 i więcej osobowych). Producent chwali ten model promując go określeniem iż jego złożenie trwa 2 sekundy. To prawda, jest ono bardzo szybkie, milczy jednak już na temat składania… które może często być irytujące i długotrwałe, wymagające sporej wprawy.

zalety:

  • stabilność
  • samo nośność
  • szybki montaż
  • możliwość rozbicia w każdym terenie

wady:

  • duże rozmiary po złożeniu
  • brak tropiku
  • mniejsza odporność na opady
  • utrudnione składanie
  • duża wrażliwość na podmuchy boczne i czołowe wiatru

Firma Quechua posiada w swej ofercie unikalne rozwiązanie – namioty w pełni samonośne, samo rozkładające. Są to jednak model o raczej średniej odporności na warunki atmosferyczne, mało stabilne, a po złożeniu mają duże (owalne) wymiary.

Typ VI – domek dla samotnika…

Na wstępie podczas omawiania pierwszego, najstarszego z typów namiotów, wspomniałem że w pewnym sensie ich spadkobiercami są małe namioty jedno osobowe. W modelach ultralekkich, gdzie wagę ograniczono kosztem komfortu i wielkości do absolutnego minimum, spotykamy czasem rozwiązania w których stosuje się jednostronne podparcie (przy wezgłowiu) w postaci trójkąta jak w dawnych typach namiotów, połączonego z podłużnym masztem nośnym o funkcji kalenicy. Czasem stosowane są rozwinięcia tych konstrukcji w postaci zastosowania dwóch masztów podłużnych, podpartych przy głowie przez maszty ułożone na planie trapezu. W innych znów typach, występuję tylko jedna ponowa podpórka. Są to jednak namioty niszowe, o specjalnych przeznaczeniach, najczęściej stosowane w wymagających warunkach, gdzie każdy gram obciążenia wspinacza ma wielkie znaczenie, lub jako namioty awaryjne, na nieplanowany biwak.

Częściej spotykanymi namiotami jedno osobowymi są modele zbudowane na kanwie namiotów tunelowych, gdzie stosuje się od dwóch do kilku wygiętych pałąków o zróżnicowanej wysokości.

zdjęcia od lewej: Niewielki i lekki jednoosobowy namiot MUWANG I ze stelażem zewnętrznym i tropikiem (waga 1,8kg / wodoodporność tropiku: 5000mm, podłogi: 6000mm) / Ekstremalne rozwiązanie, w postaci ultralekkiej płachty biwakowej do nieprzewidzianych noclegów, pełniąca również funkcję płachty ratunkowej – firmy Deuter SHELTER II (wodoodporność 5000mm, na zdjęciu wersja dwuosobowa, wersja jednoosobowa Shelter I, wygląda identycznie, różni się tylko wymiarami).

Nietypowe, ciekawe rozwiązanie namiotu dla rowerzystów firmy Topeak model: Bikamper, model wykorzystuje jako część stelażu nośnego sam rower, co znacząco obniża jego wagę własną, a dodatkowo dzięki wyjęciu na noc koła przedniego chroni sam pojazd przed kradzieżą (wodoodporność tropiku: 2500mm, podłogi: 3000mm, waga: 1,65kg)

.Część II / Z tropikiem czy bez….

Kolejny zasadniczy podział w typach budowy namiotów dotyczy ich pokrycia. Mamy tutaj do czynienia z dwoma modelami rozwiązań:

  • a) namioty bez tropiku jednowarstwowe
  • b) namioty z tropikiem dwuwarstwowe

Typ „a”:

Namioty jednowarstwowe są szczególnie popularne wśród tanich modeli z supermarketów. Wynika to z prostej zasady iż są one o wiele tańsze w produkcji. Teoretycznie jednak tkaniny stosowane w tym typie namiotów są wystarczająco zabezpieczona przed utratą ciepła, oraz przepuszczaniem wody i wiatru. teoretycznie jest to możliwe, jednak praktycznie w tanich namiotach warstwa impregnująca na takiej tkaninie jest bardzo słaba, ulegająca szybkiemu zniszczeniu, nie wystarczająca do zastosowań terenowych.

Nie oznacza to jednak że jest to prawo absolutne, również renomowani producenci namiotów posiadają czasem w swojej ofercie namioty jednowarstwowe, jednak zastosowana tam impregnacja jest o wiele skuteczniejsza, poprawnie chroniąc nas przed warunkami atmosferycznymi.

Pomimo że na plus takiego rozwiązania należy zaliczyć niską wagę końcową namiotu, to modele takie absolutnie nie nadają się do użytku w zimie, a nawet w chłodniejsze wiosenne i jesienne dni. W takich warunkach możliwa do zapewnienia przez nie izolacja termiczna jest niewystarczająca.

zdjęcia od lewej: Typowy przedstawiciel supermarketowych tanich namiotów (w tym przypadku namiot sprzedawany w sieci sklepów Carrefour) bez tropiku, jedno warstwowych, gdzie jakość oferowanej impregnacji pozostawia wiele do życzenia (w tym przypadku wynosi ona 400mm co jest o wiele niższą wartością od oficjalnej dyrektywy Unii Europejskiej określającej materiał poszycia namiotu jako wodoodporny dla wartości min. 1500mm). / Również renomowani producenci namiotów posiadają w swej ofercie jedno warstwowe namioty, oferują one jednak o wiele lepszą odporność na działanie wody, niż tanie modele z supermarketu. Do zalet takich modeli należy na pewno niska waga, stąd wyjątkowo często rozwiązanie to pojawia się w jedno osobowych modelach. W tym przykładzie namiot firmy Coleman Rigel X2 (wodoodporność 3000mm)

Typ „b”:

Najbardziej rozpowszechniony typ namiotów to modele z tropikiem. Namioty tego typu są przeważnie cięższe, jednak nie sposób nie doceniać ich zalet. Zastosowanie dodatkowej warstwy znakomicie poprawia właściwości termiczne namiotu, zatrzymując ciepłe powietrze pomiędzy tropikiem a sypialnią, tworząc poduszkę termiczną. Z tego samego również powodu tropik posiada najczęściej regulowane otwory wentylacyjne, które w dni cieplejsze zapobiegają gromadzeniu się zbyt dużej ilości ciepła.

Zewnętrzny tropik nie musząc być w pełni paro przepuszczalny posiada również o wiele większą odporność na działanie deszczu, śniegu i wiatru. Inną zaletą modeli z tropikiem jest większa wszechstronność, gdyż w odpowiednich warunkach pogodowych, lub strefach klimatycznych, można również używać namiotu bez niego, śpiąc wyłącznie w sypialni. Sam tropik jest również o wiele łatwiej wymienić w razie uszkodzenia, bez konieczności wymiany całego namiotu. Cechą determinującą ich popularność jest również fakt wynikający bezpośrednio z powyższych, co sprawia iż namioty takie można używać o każdej porze roku i w każdych warunkach.

Tutaj mała uwaga, odnośnie tropików namiotów zimowych. Zazwyczaj są one wyposażane w fartuchy przeciwśnieżne, czyli przedłużenie tropiku do ziemi, który dociąża się śniegiem, co skutecznie przeciwdziała podwiewaniu tkaniny tropiku, co znacząco poprawia właściwości termiczne, oraz przeciwdziała podnoszeniu namiotu w trakcie silnych wichur.

Przykład namiotu z klasycznym tropikiem, model o budowie „tunelu”, do niewątpliwych zalet takiego rozwiązania należy większa odporność na wodę, oraz znakomite właściwości termiczne, co deprymuje również ich szersze spektrum zastosowań, z zimowym włącznie. W tym przykładzie namiot firmy CAMP Minima II.

.Część III / stelaż zewnętrzny czy wewnętrzny….

Rodzaj zastosowanego typu stelaża nośnego ma przede wszystkim związek z powyżej opisaną systematyką. I tak namioty jedno powłokowe bez tropiku praktycznie zawsze mają stelaż zewnętrzny, montowany do materiału poszycia poprzez wsunięcie w specjalne tunele, bądź szlufki zapinane na rzepy.

Natomiast namioty z tropikiem mają najczęściej stelaże wewnętrzne, choć nie jest to regułą. Bardziej zaawansowane, przewidziane do wymagających zastosowań, szczególnie zimowych namioty z tropikiem mają stelaże zewnętrzne. To kolejny przykład wszechstronności konstrukcji dwu warstwowych, przeważających nad typem jedno warstwowym.

Różnice pomiędzy stelażem zewnętrznym a zewnętrznym są bardzo zasadnicze z punktu widzenia użytkownika, oraz możliwości używania namiotu w określonych warunkach pogodowych. W namiotach ze stelażem wewnętrznym zawsze zaczynamy jego rozkładanie od ułożenia na podłożu części sypialnianej, wykonanej z lekkich, w pełni paro przepuszczalnych tkanin, nie impregnowanych na wodę, co w praktyce oznacza że jeśli trafimy na niekorzystne warunki pogodowe, jak deszcz czy śnieżyca, zanim zdążymy rozłożyć sypialnię i stelaż, położyć na niego tropik, sama sypialnia zostanie zmoczona co negatywnie odbije się na warunkach termicznych w namiocie, w którym będzie zimno i wilgotno. Szczególnie ważne jest to w namiotach przewidzianych do użytkowania zimą, stąd właśnie te ostatnie mają najczęściej stelaże zewnętrzne.

W przypadku stelaży zewnętrznych rozkładanie namiotu zaczynamy od rozłożenia tropiku (w przypadku namiotów jednowarstwowych nie ma to oczywiście znaczenie, bo posiadają one tylko jedną warstwę) co eliminuje powyższy problem jako że tropik jest odpowiednio przygotowany na niekorzystne warunki pogodowe. Mając już rozłożony tropik i stelaż, już wewnątrz, pozostając chronieni przez tropik rozkładamy sypialnię, podwieszaną do tropiku.

Jedynym mankamentem stelaży zewnętrznych w przypadku namiotów dwuwarstwowych jest fakt iż nie można w nich jak pisałem powyżej zdjąć tropiku i używać do spania w ciepłe pogodne dni wyłącznie sypialni. Takie rozwiązanie jest możliwe wyłącznie w namiotach ze stelażem wewnętrznym.

Jak więc widać to jaki typ stelaża wybierzemy my sami ściśle zależy od funkcji jaką namiot ma pełnić, od warunków i pór roku w jakich będzie służyć. W przypadku namiotów dla stref klimatycznych zbliżonych do naszych, praktyczniejsze jest wybieranie namiotów ze stelażem zewnętrznym, szczególnie jeśli ma on służyć w warunkach jesiennych i zimowych.

zdjęcia od lewej: Przykłady namiotu ze stelażem zewnętrznym – Marabut / model K2 model ten wyposażono dodatkowo w fartuchy przeciwśnieżne co deprymuje jego zimowe, ekstremalne zastosowania. / Przykłady namiotu ze stelażem wewnętrznym / namiot firmy Quechua model T2

.Część IV / Materiały i wodoodporność….

W odchodzących do lamusa historii ciężkich namiotach „chatkach” do wykonania ich powłok zewnętrznych używano zazwyczaj tkanin naturalnych, impregnowanych (lub wulkanizowanych) gumą. Rozwiązania takie były niezwykle ciężkie, a z czasem traciły swe wodoodporne właściwości, gdyż guma murszała i się wykruszała. Nie było wówczas żadnej możliwości regeneracji takiej powłoki, ani zapobieganie jej degeneracji.

Również części sypialniane wykonywano z tkanin naturalnych, królowała tutaj przede wszystkim tania bawełna, rzadziej kombinacja bawełny i jedwabiu. Bawełna do dziś jest dość powszechnie stosowana w sypialniach, tanich supermarketowych namiotów. Sypialnie takie mają jednak bardzo duże wady wynikające z właściwości samej bawełny, która silnie chłonie wilgoć (w postaci pary wodnej) oraz długo schnie. W praktyce oznacza to że nad ranem możemy obudzić się w zimnym, wilgotnym namiocie.

Z tych właśnie powodów we współczesnych namiotach stosuje się wyłącznie nowoczesne tkaniny sztuczne:

  • poliamid (nylon)
  • poliestry
  • Rip-Stop-Nylon
  • High Tenacity Rip-Stop-Nylon
  • poliester
  • Goretex i inne membrany

Są one powlekane impregnacją w postaci napylanej warstwy silikonu, czy teflonu. Wszystko to przełożyło się również bezpośrednio na odchudzenia namiotów, oraz minimalizacji ich rozmiarów po złożeniu, gdyż tkaniny takie zazwyczaj dają się łatwo i dobrze kompresować. Co ważne warstwy napylane można regenerować przez stosowanie odpowiednich impregnatów w spreju, dodawanych również do płynów przeznaczonych do prania namiotów. Wydatnie wydłuża to żywotność namiotu.

Również wśród tkanin używanych do wykonania sypialni (prócz wspomnianych produktów niskiej jakości) królują tkaniny sztuczne. Są to materiały o znakomitych właściwościach termicznych, przepuszczające parę na zewnątrz sypialni, nie pozwalając jej równocześnie wnikać z powrotem, oraz nie chłonące wilgoci co zapewnia suchość wnętrza namiotu. Inną korzyścią jest ich o wiele wyższa odporność mechaniczna w stosunku do tkanin naturalnych.

We współczesnych sypianiach bardzo często stosuje się również wstawki z siatkowych tkanin sztucznych o oczkach na tyle gęstych aby nie dopuścić do przedostania się do wnętrza owadów, a równocześnie na tyle rzadkich aby powietrze mogło swobodnie cyrkulować. Są to tak zwane moskitiery. Sypiania łączy się bezpośrednio ze zintegrowaną podłogą, która wykonana jest zawsze z grubych tkanin sztucznych. Właściwie można przyjąć że po tropiku jest to główna część końcowego ciężaru namiotu. Jej grubość jest wynikiem zadania jakie się jej stawia, niezwykle dużej wodoodporności, izolacji termicznej, a przede wszystkim wysokiej odporności mechanicznej (przeciwdziała to uszkodzeniu podłogi przez kamienie, szyszki, korzenie…).

Również podczas omawiania tego zagadnienia musimy wziąć pod uwagę podział na namioty jedno i dwu warstwowe. Te pierwsze jak nazwa wskazuję muszą mieć warstwę która równocześnie zapewni paro przepuszczalność, jak i odporność na wodę. To główna właśnie słabość takich rozwiązań, gdyż jeśli namiot miałby mieć należytą dużą odporność na działanie wody miałby on o wiele za słaba paro przepuszczalność, co fatalnie odbiłoby się na komforcie użytkowania. Stąd namioty takie mają najczęściej raczej przeciętną wodoodporność, aby zachować względną paro przepuszczalność. Odbija się to negatywnie na ich właściwościach i możliwościach użytkowania w trudnych warunkach pogodowych. Rozwiązania takie są charakterystyczne dla tanich namiotów dostępnych w różnych supermarketach.

O wiele lepiej ma się sytuacja w przypadku namiotów wyposażonych w tropik, który nie musi zapewniać wysokiej paro przepuszczalności, gdyż zazwyczaj wyposażony zostaje w wymienione otwory wentylacyjne. Oznacza to o wiele lepszą i trwalszą impregnację, co bezpośrednio przekłada się na ich szerokie spektrum zastosowań.

W każdym przypadku, czy mówimy o namiotach jedno czy dwu warstwowych, jak i również podłóg namiotów, nieprzemakalność mierzy się stosunkiem wysokości słupa w wyniku którego nacisku tkanina zaczyna przemakać. Wartość tą podaje się w milimetrach wysokości słupa wody. Czasem wartość tą podaje się również w litrach na metr kwadratowy, zasada jest wówczas taka sama, chodzi o wartość graniczną ilości wody w litrach na metr kwadratowy tkaniny przy której nacisku zaczyna ona przemakać.

Według europejskich norm określających wartość wodoodporności dla tkanin poszycia zewnętrznego (określanych według skali DIN) za wodoodporny uznaje się ten materiał, który wytrzyma napór 1500 milimetrowego słupa wody, co odpowiada silnym opadom deszczu. Jednak jest to wartość raczej graniczna, przy której podczas długotrwałego wystawienia na działanie rzęsistego deszczu tkanina może zacząć z czasem przepuszczać wodę. Stąd w rzeczywistości lepiej szukać namiotów których powłoka zewnętrzna oferuję wodoodporność na poziomie od 2500 mm słupa wody.

Wartość parametru wodoodporności dla podłóg musi być zawsze wyższy od wartości wodoodporności poszycia zewnętrznego. Wynika to z większej ekspozycji na oddziaływanie z wodą lub śniegiem. Według tych samych norm europejskich DIN, wartość wodoodporności minimalnej dla podłóg musi wynosić 2000 mm słupa wody na centymetr kwadratowy. W praktyce jest to wartość dość niska i raczej należy szukać namiotów cechujących się wartościami od 3500 mm w górę. W zaawansowanych namiotach ekspedycyjnych, zimowych, wartość wodoodporności podłóg może sięgać ponad 10 000 mm, należy jednak pamiętać że pomimo iż są one wyjątkowo wytrzymałe mechanicznie i wodoodporne, namioty takie są bardzo drogie, wysoka wodoodporność podłogi oznacza również większą grubość materiału, co w praktyce przekłada się na wyższą wagę, stąd znów należy przed zakupem namiotu zastanowić się nad przewidywanym dla niego zastosowaniem.

Niektórzy producenci, szczególnie jeśli mamy do czynienia z tanimi typami namiotów, stosują w kwestii określania wodoodporności uśredniony parametr podający wartość dla całego namiotu. W tak podanym parametrze kryje się zawoalowana pułapka, gdyż nie wiemy wówczas jaka realnie wartość przypada z tej średniej dla tropiku, oraz podłogi, która pamiętajmy musi być wyższa.

.Część V / Dodatkowe funkcje, bajery….

Prócz zasadniczych części składających się na budowę i typ namiotu, producenci coraz częściej wyposażają je w dodatkowe gadżety ułatwiające i podnoszące komfort ich użytkowania. Wśród najpopularniejszych znajdziemy dodatkowe kieszonki wewnątrz części sypialnej, które znacząco pomagają w panowaniu nad bałaganem i organizacją drobnych przedmiotów.

Innym równie popularnym dodatkiem są haczyki umieszczane w szczycie namiotu, gdzie można podwiesić czołówkę, lub lampkę biwakową. Do równie istotnych udogodnień należy wymieniona wcześniej zamykana moskitiera, oraz zastosowanie regulowanych (zamykanych, bądź zaciąganych) otworów wentylacyjnych w topiku.

Przydatnym również elementem budowy namiotu jest wyposażenie jego powłoki zewnętrznej w odblaskowe wstawki, które ułatwiają orientację w nocy, podczas powrotu na kemping, oraz w sposób pośredni mogą podnosić bezpieczeństwo (minimalizacja zaplątania się w linki). Również sama kolorystyka może okazać się pomocna. Często stosowanym tutaj ułatwieniem jest stosowanie systemu jasnych kolorów dla poszczególnych grup elementów namiotu, co ułatwia jego składanie. Bardzo ważnym elementem podnoszącym jakość i trwałość namiotu jest stosowanie podklejanych szwów, co znacząco poprawia ich wodoodporność, oraz trwałość.

Namiot Quechua T2 / widać dodatkowe materiałowe kieszonki w rogu namiotu ułatwiające organizację drobnych przedmiotów

.Część VI / By służył jak najdłużej….

Na zakończenie artykułu kilka zasad dotyczących konserwacji i właściwego przechowywania namiotu:

  • nigdy nie pakujemy do pokrowca mokrego namiotu, a jeśli to nie możliwe (jesteśmy w terenie) należy jak szybko to tylko możliwe namiot wyjąć i wysuszyć
  • po powrocie do domu namiot zawsze należy rozłożyć w suchym i dobrze wentylowanym pomieszczeniu na co najmniej kilka godzin jeśli namiot był suchy i odpowiednio długo jeśli (aż do całkowitego wyschnięcia) namiot był mokry
  • zabrudzenia usuwamy miękka szmatką, bądź gąbką, z dodatkiem łagodnego środka czyszczącego dla powłok wodoodpornych (jeśli czyścimy tropik)
    przynajmniej raz w roku po okresie gwarancyjnym należy odnawiać powłokę wodoodporną tropiku specjalnie do tego przewidzianego preparatami
    każdorazowo, szczególnie po dłuższym leżakowaniu, przed wyjazdem rozkładamy namiot w celu kontroli jego stanu, sprawdzając szczególnie starannie zamki, oraz newralgiczne szwy

Tytułem słowa na zakończenie…

Mam nadzieję iż informację zawarte w powyższym artykule okażą się przydatne i pomogą wybrać Wam właściwy dla siebie namiot. Jak zawsze cechą która powinna determinować ostateczny wybór powinien być mądry kompromis pomiędzy naszymi oczekiwaniami, kosztem namiotu, a przede wszystkim zastosowań jakie dla niego przewidujemy. Nie ma bowiem przecież sensu w kupowaniu bardzo drogiego wyprawowego namiotu jeśli zamierzamy go używać wyłącznie w warunkach letnich w górach typu beskidzkiego i odwrotnie nie pojedziemy w Alpy, bądź himalaje z średniej jakości przewidzianym dla warunków letnich namiotem.

Również osławione „marketówki” nie są produktami, które z góry należy skreślić. Jeśli bowiem przewidujemy dla namiotu okazjonalne zastosowanie, wyłącznie w ciepłe, suche dni, jako tylko dodatkowe pomieszczenie chroniące przed owadami i chłodem (np. podczas wędkowania) jednowarstwowy, tani namiot z supermarketu może okazać się właściwym wyborem.

Życzę więc Wszystkim mądrych wyborów i komfortowego, bezpiecznego, a przede wszystkim zawsze suchego nocowania we własnych namiotach.

<< POWRÓT
POBIERZ ARTYKUŁ (PDF)

artykuł: „Termosy – zachować ciepło zimą…” / aktualizacja: 14.07.2017 stron 1

W artykule wykorzystano zdjęcia pobrane z zasobów Wikipedii i Wikimedii, udostępniane w ramach publicznej licencji o prawach autorskich GNU Free Documentation License wersja 1.2 i wyższej, z zachowaniem i wskazaniem autorstwa: Richard Peter, Chris McTiernan, Clem Rutter, Rochester Kent, Joost J. Bakker, Hal Kent, Zakaria ElQotbi from Rabat, Morocco, Jiří Sedláček – Frettie

tekst i opracowanie: Sebastian Nikiel