opis szlaku: Brenna – Horzelica – Stary Groń – Grabowa – Szczyrk Solisko

Sebastian77

Beskid Śląski / opis szlaku: Brenna – Horzelica – Stary Groń – Grabowa – Przełęcz Salmopolska – Szczyrk Solisko / strona 1/2

Stary Groń – o szczycie i polanie za nim…

Północno-wschodnie stoki Starego Gronia, opadające ku dolinie Hołcyny, są strome i prawie w całości zalesione, natomiast bardziej połogie zbocza opadające ku dolinie Leśnicy, wystawione ku południowemu zachodowi, są pokryte licznymi polanami sięgającymi aż po grzbiet. Rozłożyły się na nich obecnie przysiółki Brennej (kolejno od południa): Grabowa, Pod Stary Groń, Na Tłoczki.

Stary Groń jest najstarszym w Brennej ośrodkiem szałaśnictwa: pierwszy szałas założył tu w 1 połowie XVII w. niejaki Gawlas. Wypasy prowadzono na Starym Groniu jeszcze w latach 60. XX wieku, a jednym z ostatnich baców był tu 80-letni Józef Herzyk. Obecnie na polanach Starego Gronia niewielkie stadka owiec pojawiają się tylko doraźnie i nie co roku, a wypas nie ma już nic wspólnego z dawnymi tradycjami pasterskimi.

(na podstawie: pl.wikipedia.org/wiki/Stary_Gro…)

zdjęcia od lewej / od góry: Na przełęczy Madziówka rozpoczyna się żółty szlak, umożliwiający w razie takiej konieczności szybki powrót do Brennej Leśnica, prowadząc w dalszym swym przebiegu na Orłową, gdzie się kończy włączając w szlak niebieski. / …w miejscu tym znajduje się również pomiędzy dwoma rozłożystymi świerkami zabytkowa kapliczka / ruszając z przełęczy w dalszą drogę rozpoczynamy kolejne, acz niezbyt intensywne ani długie podejście pod szczyt Starego Gronia

Tuż za szczytem, na polanie Starego Gronia znajduje się bacówka pasterska. Miejsce zlokalizowane jest tuż obok 12 m wieży widokowej z widokiem m. in. na Dolinę Hołcyny i Brennicy, pasmo Błotnego, Skrzyczne, Orłową, Równicę, pasmo Stożka i Czantorii oraz szczyty Beskidu Śląsko-Morawskiego z dominującą Łysą Górą. Przy bacówce ustawiono stoły i ławy, przy których można odpocząć, podziwiając niezwykłą panoramę. Jej wnętrze dostępne jest dla każdego turysty, oddaje charakter dawnych bacówek z paleniskiem w środku.

(na podstawie: www.turysta.brenna.org.pl)

zdjęcia od góry, od lewej: szczyt Starego Gronia jest w większości zalesiony, oraz nie opisany, jego kulminacja znajduje się tuż obok starego rozłożystego Buka, za którym ścieżka łagodnie zakręci wpierw w lewo, następnie w prawo. Niedługo potem powinniśmy w oddali dostrzeż krawędź rozległej polany a na niej popularny cel wycieczek – 12m drewnianą wieżę widokową

Wieża otwarta jest przez cały rok dla odwiedzających, przy czym zimą przy oblodzeniu próbując się na nią wspiąć należy zachować szczególną ostrożność, lub nawet z tego zrezygnować. Drewniane stopnie prowadzące na dwie kolejne platformy wieży cechują się bowiem bardzo dużym kątem spadku, co gorsza są też bardzo wąskie, nie zapewniając dobrego podparcia stopie. Jeśli jednak udało się nam na nią wspiąć będziemy mogli prócz wymienionych powyżej cieszyć się malowniczym widokiem na rozległą Halę Jaworowa, znaczną część Beskidu Węgierskiego, w tym wchodzącą w jego skład Grabową – nasz kolejny cel.

Wieża widokowa na polanie za Starym Groniem otwarta jest przez cały rok, przy czym zimą przy oblodzeniu próbując się na nią wspiąć należy zachować szczególną ostrożność, lub nawet z tego zrezygnować. Drewniane stopnie prowadzące na dwie kolejne platformy wieży cechują się bowiem bardzo dużym kątem spadku, co gorsza są też bardzo wąskie, nie zapewniając dobrego podparcia stopie. Z wieży roztacza się piękna o pełnym zakresie panorama. Na polanie natrafimy również na (zdjęcie w środku na górze) ogólnodostępna bacówkę umożliwiającą schronienie się lub posilenie…

Ruszając w dalszą drogę kierujemy się za czarnymi znakami wzdłuż polany grzbietowej w stronę kolejnego węzła szlaków na krańcu polany. W miejscu tym opuszcza nas towarzyszący nam dotychczas szlak zielony, który odbija w prawo, podobnie jak żółty sprowadzając do Brennej Leśnica, a następnie prowadząc na Trzy Kopce, nieopodal prywatnego schroniska Telesforówka. Opuszczając halę za Starym Groniem wkraczamy w wybitnie malowniczy odcinek czarnego szlaku. Początkowo poprowadzi on nas niskim lasem świerkowym otwartym na lewo w stronę Hali Jaworowej, by chwilę potem delikatnie się wnosząc, prowadząc mieszanym lasem młodnikowym, doprowadzić do kolejnej rozległej polany, otwartej przede wszystkim na stronę prawą.

Ruszając w dalszą drogę z polany, kierujemy się na jej przeciwległą krawędź. Natrafimy tam na kolejny węzeł szlaków, gdzie opuszcza nas towarzyszący nam szlak zielony. Tuż obok wysoko na starym buku dostrzeżmy kolejna kapliczkę. Opuściwszy polanę szlak poprowadzi nas niskim lasem świerkowym otwartym na lewo w stronę Hali Jaworowej, oraz dobrze widoczną na wprost Grabową i szerzej pasmo Beskidu Węgierskiego.

Z tego miejsca w górze, nieco po prawej, będziemy już mogli dostrzec budynek prywatnego schroniska Chata Grabowa. Po prawej towarzyszyć nam będą piękna widoki na Świniorkę, Trzy Kopce z widocznym budynkiem Telesforówki, Gościejów, oraz Smrekowiec i Jawierzny. Spoglądając natomiast na wprost, nieco po lewej zobaczymy kulminację szczytu Grabowej, a dalej dobrze widoczną przecinkę z leśną drogą gospodarczą wiodącą pod jej szczyt. Od razu pragnę uspokoić że nie będziemy musieli nią podążać, co zważywszy na jej kąt nachylenia i długość z pewnością nie byłoby zbyt miłe.

zdjęcia od góry od lewej: widziana ze szlaku malownicza Hala Jaworowa, na przeciwległych zboczach pasma Kotarza / po przejściu krótkiego odcinka niskim lasem młodnikowym dotrzemy do kolejnej rozległej polany grzbietowej, ciągnącej się właściwie aż do samej Chaty Grabowej – widocznej z tego miejsca w górze po prawej…

Zamiast tego wciąż wędrując polaną, kierujemy się na budynek Chaty Grabowej wzdłuż grzbietu masywu. Szlak na tym odcinku ponownie zacznie się delikatnie wznosić, dopiero przed samą chatą podejście to stanie się nieco bardziej intensywne. Tuż przed nią dotrzemy do ostatniego w paśmie Starego Gronia węzła szlaków i równocześnie ostatniego miejsca gdzie możemy zawrócić, inną niż pokonana trasą do Brennej. W miejscu tym bowiem nasz szlak przecina się z czerwono znakowaną ścieżką dydaktyczno – spacerową „Szlak Utopca”. Spoglądając w kierunku chaty, jeśli zdecydujemy się zejść w prawo dotrzemy nim do górnej Brennej Leśnica, natomiast w lewo, podążając za znacznie dłuższą i ciekawszą ścieżką wzdłuż potoku Hołcyna, dotrzemy do Centrum Brennej. Może to być właśnie alternatywa o której wspominałem na wstępie, dla osób które jednak wolą poruszać się własnym samochodem, przy czym oznaczać to będzie rezygnację z przejścia na Przełęcz Salmopolską.

Wędrując malowniczą polaną w kierunku Chaty Grabowej (tu na górze i na dole widoczna po prawej)

Jeśli jednak zdecydowaliśmy się podążać dalej, kierujemy się za czarnymi znakami, traktem zakręcającym łagodnie w prawo, prowadząc pod górę w stronę Chaty Grabowej. Jeśli tylko dysponujemy zapasem czasu można tam się zatrzymać na odpoczynek, miejsce to słynie z domowych rogalików nadziewanych jagodami. Sprzed chaty roztacza się również imponująca, rozległa panorama, którą na pewno warto się nacieszyć, będzie to bowiem ostatnie miejsce gdzie można będzie podziwiać ją w tym kierunku i zakresie.

Tuż przed Chatą Grabową dotrzemy do ostatniego w paśmie Starego Gronia węzła szlaków i równocześnie ostatniego miejsca gdzie możemy zawrócić, inną niż pokonana trasą do Brennej. W miejscu tym bowiem nasz szlak przecina się z czerwono znakowaną ścieżką dydaktyczno – spacerową „Szlak Utopca”…

Ruszając w dalszą wędrówkę okrążamy chatę wchodząc w las ponad nią, mijamy znajdujący się tam szlaban za którym rozpocznie się dość intensywne podejście o długości około kilometra. Do pokonania mamy 108 metrów deniwelacji pionowej. Wraz ze zdobywaniem kolejnych metrów wysokości las stanie się rzadszy, drzewa liściaste ustąpią tu liczniejszym świerkom, aż w górze dostrzeżemy linię grzbietu Beskidu Węgierskiego.

Ruszając w dalszą drogę okrążamy Chatę Grabową kierując się w stronę lasu, z jego krawędzi roztacza się wspaniała panorama o imponującym zakresie, warto na pewno zatrzymać się na chwilę i nacieszyć nią oczy, nie będzie ona już bowiem dostępna w dalszej części trasy w tym zakresie i kierunku. Idąc dalej wchodzimy w las, mijając szlaban, za którym rozpoczynamy podejście pod szczyt Grabowej…

Chwilę potem powinniśmy dotrzeć do szczytu masywu Grabowej 907m n.p.m. gdzie natrafimy na kolejny węzeł szlaków. Dotarcie do tego miejsca od opuszczenia polany na Starym Groniu powinno nam zająć około 1 godziny 5 minut, a łącznie od startu z Brennej około 2 godzin 55 minut, przypomnę że są to oczywiście czasy mapowe, w których nie ma wliczonych postojów.

Grabowa 907m n.p.m. – w miejscu tym kończy się nasz czarny szlak, a my włączamy się w szlak czerwony im. Stanisława Huli, odbijając w prawo w kierunku Przełęczy Salmopolskiej.

Na Grabowej opuszczamy długi grzbiet Starego Gronia, tam również kończy się nasz czarny szlak, a my włączamy się w szlak czerwony im. Stanisława Huli, odbijając w prawo w kierunku Przełęczy Salmopolskiej. Tuż po włączeniu się w rzeczowy szlak, ścieżka zacznie opadać sprowadzając na grzbietową polanę otwartą na lewo w kierunku szczytu króla Beskidu Śląskiego – Skrzycznego, oraz Hali Skrzyczeńskiej, Małego Skrzycznego, Kopy Skrzyczeńskiej, aż po Malinowską Skałę. Na zboczach i w dole zobaczymy infrastrukturę potężnego ośrodka narciarskiego Szczyrk Mountain Resort. W miejscu tym znajduje się również kolejna tablica dydaktyczna, jak i ława ze stołami.

Tuż po włączeniu się w czerwony szlak, ścieżka zacznie opadać sprowadzając na grzbietową polanę otwartą na lewo w kierunku szczytu króla Beskidu Śląskiego – Skrzycznego, oraz Hali Skrzyczeńskiej, Małego Skrzycznego, Kopy Skrzyczeńskiej, aż po Malinowską Skałę. Znajduje się tam również drewniana ława i stół, jak i tablica dydaktyczna. W dniu kiedy tam przemierzałem ten szlak jak wiecie aura nie sprzyjała podziwianiu widoków, stąd na dole po lewej dodaję własne zdjęcia archiwalne przedstawiające panoramę z rzeczowego punktu…

Wędrując dalej mijamy polanę rozpoczynając, prowadzące mieszanym lasem, podejście pod ostatni na naszej trasie szczyt – Biały Krzyż 940m n.p.m., sam szczyt choć opisany jest słabo wyodrębniony i w pełni zalesiony. Tuż za nim ścieżka wciąż prowadząc lasem zacznie opadać, a niedługo potem pomiędzy drzewami dostrzeżemy budkę górnej stacji wyciągu orczykowego już na Przełęczy Salmopolskiej, do której powinniśmy dotrzeć w około 20 – 30 minut od chwili startu z Grabowej. Dotarłszy do Przełęczy Salmopolskiej kończy się zasadnicza górska część naszej marszruty. Jeśli trasę pokonujemy w okresie pomiędzy początkiem kwietnia, a końcem listopada być może uda nam się trafić na PKS odjeżdżający z pętli na Przełęczy Salmopolskiej, tuż przed budynkiem gospody „Na Przełęczy”, kończąc trasę w tym miejscu.

…po lewej – oglądając się wstecz ze zboczy Białego Krzyża na Grabową / w środku i po prawej w pełni zalesiona kulminacja Białego Krzyża 940m n.p.m.

Jeśli jednak nie mieliśmy takiego szczęścia, lub po prostu chcemy przedłużyć sobie marszrutę kierujemy się na wspominaną pętlę, tuż przed którą odbijamy w lewo w dół, podążając drogą dojazdową do posesji, wzdłuż niewielkiego wyciągu orczykowego, za żółtymi znakami. Przed nami ostatni, około godzinny odcinek szlaku, w dużej części prowadzący ulicą Grabową. W gwoli ścisłości dodam że choinka szlaku informująca o przebiegu i czasie zejścia z Przełęczy Salmopolskiej do Szczyrku Solisko znajduję się tuż obok pętli autobusowej, naprzeciw budynku gospody „Na Przełęczy” przy głównej szosie prowadzącej przez przełęcz.

Tuż po minięciu Białego Krzyża, ścieżka intensywnie opadając sprowadzi nas szybko na Przełęcz Salmopolską, tu widoczną w środku i po prawej…

Szlak prowadząc wzdłuż wyciągu, minie po lewej w bliskiej odległości prywatne domy oferujące wynajem pokoi. Tuż za nimi zakręci łagodnie w prawo, prowadząc w stronę lasu, tu po lewej miniemy kolejny, stary dom mieszkalny. W miejscu tym szlak będzie bardzo intensywnie opadał, warto tu zachować wzmożona uwagę. Po przejściu około 100 metrów ścieżka złagodnieje wyprowadzając nas ponownie tuż obok prywatnego domu, tu przechodzimy na drogę dojazdową wyłożoną betonowymi płytami. Dalej idąc wzdłuż niej pomiędzy zabudowaniami, po pokonaniu około 550 m, ulica Grabowa którą podążmy intensywnie opadając odbije w prawo wyprowadzając nas na główną szosę (ulica Wiślańska) prowadzącą ze Szczyrku na Przełęcz Salmopolską i dalej do Wisły.

zdjęcia na górze i na dole po lewej – Przełęcz Salmopolska 934 m n.p.m. / na dole po prawej – ostatni odcinek szlaku sprowadza nas za żółtymi znakami z Przełęczy Salmopolskiej do Szczyrku Salmopol, prowadząc początkowo ulicą Grabową…

Niedługo potem po lewej miniemy kościół Ewangelicko-Augsburski, oraz Pensjonat i karczmę Gościniec Salmopolski. Przed nami ostatni około półtorakilometrowy odcinek, przez cały czas prowadzący wzdłuż ulicy Wiślańskiej. Tu kolejna uwaga, na odcinku od opuszczenia ulicy Grabowej, aż do mety na pętli autobusowej w Szczyrku Solisko, poruszać się będziemy wzdłuż bardzo ruchliwej szosy, brak tu poboczy, w związku z czym należy zachować odpowiednią czujność, a po zmierzchu posiadać dodatkowe oświetlenie białe z przodu i czerwone z tyłu. W tym przypadku jest to naprawdę bardzo istotne, biorąc pod uwagę liczne ostre zakręty na szosie, wyjeżdżający zza nich kierowcy maja naprawdę mało czasu na reakcję, a jeśli jesteśmy niewidoczni zauważenie nas staje się jeszcze trudniejsze.

Po lewej miejsce gdzie ulica Grabowa sprowadza nas do głównej szosy – ulicy Wiślańskiej, widocznej po prawej – prowadzącej przez Szczyrk i Przełęcz Salmopolską do Wisły – podążając wzdłuż szosy należy zachować wzmożona uwagę, brak tu poboczy, a droga cechuje się wysokim natężeniem ruchu…

Ostatnie kilkaset metrów prowadzić będzie ulicą wzdłuż koryta potoku Żylica. Niedługo potem dotrzemy do mostu drogowego, gdzie możemy już przejść na drugą stronę (prawą) szosy, gdyż tuż za nim dotrzemy do miejsca gdzie zaczyna się chodnik. Po prawej dostrzeżmy tunel pod stokiem Golgoty, a nad nim podpory wyciągów i kolejki, oraz zabudowania dolnej stacji tychże, należących do wspomnianego Szczyrk Mountain Resort. Mijając je po kilkudziesięciu metrach docieramy do nieutwardzonego (stan na 15.02.2021r) parkingu i pętli autobusowej skąd odjeżdżają liczne połączania prywatnych BUS-ów, jak i PKS-ów w kierunku miasta Bielska-Białej. Zejście z Przełęczy Salmopolskiej na przystanek w Szczyrku Solisko powinno nam zająć około godziny. W miejscu tym po przebyciu blisko 12 km kończymy naszą malowniczą wycieczkę.

Pętla autobusów PKS/BUS, oraz parking w Szczyrku Solisko – odjeżdżają stąd liczne i do późnych godzin połączenia w kierunku Bielska-Białej. Po prawej masyw Starego Gronia którym podążaliśmy w niniejszym opisie widoczny z polany pod Kotarzem, we tle dominujący w pejzażu masyw Wielkiej Czantorii 995m n.p.m.

.

Dostępność trasy / ostrzeżenia:

Trasa dostępna przez cały rok w każdych warunkach pogodowych. Szlak czarny prowadzący z Brennej przez Horzelicę, Stary Groń na Grabową, nie przedstawia większych problemów nawigacyjnych. Jest bardzo dobrze oznakowany, dodatkowo na odcinkach prowadzących otwartymi polanami dodano tyczki ze znakami. Również dalsza część opisanej trasy z Grabowej na Przełęcz Salmopolską, a z niej do Szczyrku Solisko nie przedstawia większych trudności nawigacyjnych.

Szlak szczególnie w części pierwszej bardzo widokowy, dodatkową jego atrakcją jest na pewno drewniana wieża widokowa na polanie za Starym Groniem, obfitująca jednak w liczne i intensywne podejścia. Możliwa jednak do pokonania również przez osoby słabiej przygotowane fizycznie, w takim jednak przypadku należy szacowane czasy przejścia dopasować do własnego tempa, zapewniając sobie odpowiedni zapas czasu. Duże walory estetyczne, niezbyt duża łączna długość, sprawia że szlak nadaje się również znakomicie do pieszej turystyki rodzinnej. Możliwy do pokonania rowerem, przy czym należy się liczyć z dość intensywnymi podjazdami pod Malinę, Horzelicę, oraz Grabową.

.

Przydatne linki:

.

Ważne telefony / e-mail:

  • GOPR numer alarmowy – 985 lub 601 100 300
  • międzynarodowy numer ratunkowy – 112

.

Wykorzystane źródła / Wikipedia:

.

POBIERZ OPIS (PDF)

opis trasy: Brenna – Horzelica – Stary Groń – Grabowa – Przełęcz Salmopolska – Szczyrk Solisko / strona 2/2

publikacja: 22.02.2021 / opracowanie i zdjęcia: Sebastian Nikiel

Informacja: autor dokłada wszelkich starań aby opis danej trasy był jak najbardziej wiarygodny i szczegółowy, przy czy nie ponosi odpowiedzialności za zmiany danych zawartych w opisie, to jest dostępności punktów gastronomiczny, kolejek, typu i jakości oznakowania szlaków oraz ich przebiegu i tym podobnych, jak i skutków złej oceny własnych umiejętności i przygotowania fizycznego, oraz zmian charakterystyki szlaku ze względu na panujące warunki pogodowe.

Informacje prawne: cytaty i informacje o opisywanych obiektach, lub miejscach, wykorzystano w opracowaniu zgodnie z art. 29 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jako ograniczenie majątkowych praw autorskich na rzecz dozwolonego użytku, zgodnie z nowelizacją rzeczowej ustawy z 2015 roku, wyłącznie w celu prezentacji i szerszego omówienia poruszanych wątków, pozostających w związku z jego głównym tematem.

Prawa autorskie – można wykorzystywać nieodpłatnie wyłącznie w zastosowaniach niekomercyjnych, oraz z uznaniem i zachowaniem autorstwa, zgodnie z licencją Creative Common 3.0 – www.creativecommons.org / Copyright – can be obtained in a non-commercial manner and with the recognition and behavior made, in accordance with the license under the Creative Common 3.0 license – www.creativecommons.org

 

 

 

Strony: 1 2